📅 30 Haziran 2025 | Güncel Afet Bilgilendirmesi

Türkiye’nin en önemli gerçeklerinden biri olan deprem gerçeği, sadece Marmara değil, tüm ülke genelinde milyonlarca insanın doğrudan karşılaşabileceği bir afet tehdididir. Bu nedenle “depremde ne yapılmalı?” sorusu, her vatandaşın cevabını çok iyi bilmesi gereken bir sorudur. Bilinçli bireyler, yalnızca kendi yaşamlarını değil, sevdiklerinin hayatını da kurtarabilir. Bu yazımızda, deprem öncesi, anı ve sonrası için uygulanması gereken adımları detaylıca ele alıyoruz.

📍 Deprem Öncesinde Hazırlık Şart

Uzmanlar, “depremde ne yapılmalı” sorusunun ilk yanıtının hazırlıklı olmak olduğunu söylüyor. Deprem sırasında panik yapmamak ve doğru adımları atabilmek, ancak önceden yapılan hazırlıklarla mümkün olur. Peki bu hazırlıklar neler?

• Deprem çantası hazırlayın. İçerisinde su, kuru gıda, fener, yedek piller, ilk yardım seti, düdük, yedek kıyafet, hijyen ürünleri ve kimlik fotokopileri bulundurulmalı.
• Mobilyaları sabitleyin. Evdeki dolap, raf, televizyon gibi devrilme riski olan eşyaları sabitleyin.
• Toplanma alanınızı öğrenin. E-devlet üzerinden mahallenize en yakın AFAD toplanma alanını kontrol edin.
• Aile afet planı yapın. Aile bireyleri ile bir acil durum planı hazırlayın ve herkesin uygulayabileceğinden emin olun.

🔴 Deprem Anında Ne Yapılmalı?

Sarsıntı başladığında panik yapmak, en büyük tehlikelerden biridir. Bu anda yapılması gereken temel hareket, “Çök-Kapan-Tutun” kuralına göre davranmaktır. İşte adım adım deprem sırasında yapmanız gerekenler:

1. Çökün: Diz çökerek kendinizi olabildiğince küçültün.
2. Kapanın: Başınızı ve boynunuzu koruyacak şekilde kapanın.
3. Tutunun: Sağlam bir nesneye tutunarak düşmemeye çalışın.

Pencere kenarlarından, devrilebilecek eşyalardan, merdivenlerden ve asansörlerden kesinlikle uzak durun. Dışarıdaysanız açık bir alanda durun. Bina yakınından, direklerden ve ağaçlardan uzaklaşın. Araçtaysanız durun, kemerinizi takın ve araç içinde kalın.

🕒 Deprem Sonrası İlk Dakikalar

Deprem sona erdiğinde tehlike bitmiş olmaz. Çünkü hasar görmüş binalar çökebilir, gaz kaçağı veya elektrik yangınları yaşanabilir. “Depremde ne yapılmalı?” sorusunun cevabı burada da devam ediyor:

• Gaz, su ve elektrik vanalarını kapatın.
• Etraftaki yaralılara yardım edin, ancak yerinden oynamış kişilere dikkatli müdahale edin.
• Cep telefonunuzu gereksiz kullanmayın. Acil yardım hatları meşgul olmamalı.
• Binanız ağır hasar aldıysa asansör kullanmadan dışarı çıkın.
• Artçı sarsıntılar yaşanabileceği için dikkatli olun, güvende olduğunuzdan emin olmadan binaya dönmeyin.

🏞 Toplanma Alanları Nerede?

AFAD ve yerel belediyeler tarafından belirlenen toplanma alanları, deprem sonrası vatandaşların güvenli şekilde toplanabileceği açık alanlardır. E-Devlet sistemi üzerinden kendi adresinize en yakın toplanma noktası bilgisine ulaşabilirsiniz.

Bu alanlarda yardım ekipleri toplanır, temel ihtiyaçlar karşılanır ve bilgi akışı sağlanır. Eğer toplanma alanınız yoksa en yakın açık spor alanı, okul bahçesi ya da park gibi alanlara yönelmeniz önerilir.

🔋 Acil Şarj ve Haberleşme Hizmetleri

Deprem sonrasında en büyük sorunlardan biri de iletişimdir. GSM operatörleri aşırı yüklenmeden dolayı çalışmayabilir. Bu nedenle cep telefonları yalnızca acil durumlar için kullanılmalı, düşük güç modunda tutulmalıdır. Belediyeler ve özel firmalar tarafından kurulan acil mobil şarj istasyonları, özellikle büyük şehirlerde kritik öneme sahiptir.

Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa gibi şehirlerde belirlenen toplanma noktalarına güneş enerjili mobil şarj üniteleri yerleştirilmiştir. Bu alanlardan vatandaşlar ücretsiz olarak yararlanabiliyor.

👨‍👩‍👧 Psikolojik Hazırlık da Şart

Deprem sadece fiziksel değil, psikolojik anlamda da büyük bir travmadır. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve engelli bireyler için bu süreç çok daha zorlu geçebilir. Aileler, çocuklarına depremi oyunlaştırarak anlatmalı, onları korkutmadan eğitmeli. Psikolojik ilk yardım uygulamaları da unutulmamalıdır.

“Depremde ne yapılmalı?” sorusu aslında yaşamın her alanına yayılan bir bilinçtir. İş yerlerinde, okullarda, kamu alanlarında yapılacak düzenli tatbikatlar bu bilincin yerleşmesini sağlar.

📊 Sonuç: Bilgi Hayat Kurtarır

Türkiye gibi bir deprem ülkesinde yaşarken “depremde ne yapılmalı?” sorusuna verilecek yanıtlar hayat kurtarır. Bu yüzden deprem bilinci, sadece afet anında değil, her an hazır olunması gereken bir sorumluluktur. Unutmayın, hazırlıklı olmak panikten daha güçlüdür.

Türkiye’de ifade özgürlüğü, mizah ve inanç çizgileri bir kez daha karşı karşıya geldi. Leman dergisi, Hz. Muhammed’e ait olduğu öne sürülen bir karikatür nedeniyle kamuoyunda büyük tepki topladı. “Dini değerleri alenen aşağılama” suçlamasıyla başlatılan soruşturmanın ardından derginin yazı işleri müdürü, müessese müdürü, çizer ve ilgili karikatürist gözaltına alındı. Olay, hem sanat camiasında hem de sokakta geniş yankı buldu.

Karikatür Ne İçeriyordu?

Söz konusu karikatür, Leman dergisinin 30 Haziran 2025 tarihli sayısında yer aldı. Görselin Hz. Muhammed’e ait olduğu yönünde sosyal medyada yorumlar yapılmasıyla birlikte infial oluştu. Karikatürde doğrudan bir isim geçmese de çizimin İslam peygamberine atfedildiği yönündeki iddialar büyük tepki çekti.

Leman Dergisi’nden Açıklama Geldi

Gözaltı kararının ardından Leman dergisi sosyal medya üzerinden yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Bize sürülen lekeyi kabul etmiyoruz. Zira Peygamber efendimizin tasviri yoktur. Biz de böyle bir görsele yer vermedik. Ortada açık bir yanlış anlaşılma vardır” ifadeleri kullanıldı.

Ayrıca dergi, söz konusu karikatürün “genel dini dogmalara ve fanatizme” karşı yapılmış bir hiciv olduğunu ve herhangi bir şahsı doğrudan hedef almadığını savundu.

Gözaltılar Sürerken Dergi Önünde Protesto

Olayın duyulmasının ardından İstanbul’daki Leman dergisi binası önünde kalabalık bir grup toplandı. Sosyal medyada paylaşılan görüntülerde kalabalığın “Yaşasın şeriat” sloganları attığı, tekbir getirdiği ve toplu namaz kıldığı anlar dikkat çekti. Kolluk kuvvetleri olası bir taşkınlığı önlemek amacıyla binanın çevresinde yoğun güvenlik önlemi aldı.

Bazı protestocular, Leman dergisinin kapatılmasını isterken, kimileri ise “ifade özgürlüğüne ayar verilmesini” savundu. Dergiye destek vermek için gelen küçük bir grup ise sessizce tepkisini dile getirdi.

Gözaltına Alınan İsimler Kim?

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında Leman dergisinin yazı işleri müdürü, müessese müdürü, çizeri ve ilgili karikatürist gözaltına alındı. Savcılık, dergide yer alan karikatürün “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” ile “dini değerleri alenen aşağılama” kapsamında değerlendirildiğini duyurdu.

Şüphelilerin emniyetteki işlemleri sürerken, avukatları konunun “ifade özgürlüğü” kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini savunuyor. Türkiye İnsan Hakları Vakfı ve bazı basın özgürlüğü örgütleri de gözaltı kararına tepki gösterdi.

Sosyal Medya İkiye Bölündü

Olay sosyal medyada da büyük bir tartışma yarattı. #Leman etiketi Twitter’da kısa sürede trend olurken, kullanıcılar ikiye bölündü. Bir grup, karikatürün İslam’ın kutsallarına hakaret içerdiğini ve bunun kabul edilemez olduğunu savundu. Diğer grup ise mizahın ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.

Bazı gazeteciler ve sanatçılar ise konunun yargıya taşınmasından ziyade toplumsal diyalogla çözülmesi gerektiğini belirtti. TGC (Türkiye Gazeteciler Cemiyeti) de açıklama yaparak, “Basın özgürlüğü kadar, toplumun dini değerlerine saygı da demokrasinin gereğidir” ifadelerini kullandı.

Hukuki Süreç Nasıl İlerleyecek?

Uzman hukukçulara göre soruşturmanın gidişatı, karikatürün doğrudan Hz. Muhammed’i temsil edip etmediğine bağlı olarak değişebilir. Karikatürün yorumlanma biçimi, sanatçının amacı ve kamuoyundaki etkisi birlikte değerlendirilecek.

Bu tür davalarda Anayasa Mahkemesi ve AİHM kararlarının da referans alınabileceğini belirten anayasa hukukçuları, sürecin ifade özgürlüğü ile dini hassasiyetler arasında hassas bir denge gerektirdiğini ifade ediyor.

Türkiye’de İlk Değil

Türkiye’de benzer tartışmalar geçmişte de yaşandı. Mizah dergileri Gırgır ve Penguen de benzer suçlamalarla karşı karşıya kalmış, zaman zaman yargılamalar olmuştu. Ancak Leman dergisi gibi köklü bir yayın organının bu denli ciddi bir soruşturmaya konu olması, olayın ciddiyetini artırıyor.

Editörün Notu: Hassas Dönem, Sakin Dil

Bu tarz olaylar, toplumun farklı kesimleri arasında kutuplaşmayı artırabiliyor. İnanç, ifade özgürlüğü ve sanat arasında çizilen çizgiler net değil ve çoğu zaman bireysel yorumlara açık. Bu sebeple gerek medyanın gerekse kamuoyunun olayları yorumlarken sağduyulu, bilgilendirici ve kutuplaştırmayan bir dil kullanması, toplumsal huzur açısından büyük önem taşıyor.

Sonuç olarak, Leman dergisi hakkında başlatılan soruşturma, Türkiye’de ifade özgürlüğü ve dini hassasiyetlerin sınırlarını bir kez daha gündeme taşıdı. Hem hukuki sürecin hem de kamuoyundaki tartışmaların nasıl şekilleneceği, önümüzdeki günlerde netleşecek gibi görünüyor.

Elektrikli araçların yaygınlaşmasıyla birlikte, elektrikli şarj istasyonları artık şehirlerimizin vazgeçilmez unsurlarından biri haline geldi. Türkiye’de AC ve DC şarj seçenekleriyle 150’den fazla firma hizmet veriyor. İşte başta ZES, Eşarj ve Trugo olmak üzere öne çıkan firmalar, güncel fiyat tarifeleri ve bölgesel altyapı detaylarıyla kapsamlı rehber:

🌍 Bölgesel Dağılım: Elektrikli Şarj İstasyonları Nerede?

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre, Türkiye’de yaklaşık 30.937 halihazırda kayıtlı elektrikli şarj istasyonları bulunuyor; 17.897 AC, 13.040 DC soket aktif ve hizmet veriyor. Bu altyapının yüzde 70’i şehir içinde, kalanlar ise şehirlerarası yollarda konumlandırılmış durumda.

Elektrikli Şarj istasyonlarının yoğunlaştığı başlıca şehirler:

• İstanbul: 3.045 istasyon = ülke genelinde en yoğun merkez
• Ankara: 1.322 istasyon
• İzmir: 537 istasyon
• Antalya (786 adet) ve Bursa (594 ad.) gibi büyükşehirler de yoğun şarj altyapısına sahip
• Yaz turizmi ile öne çıkan Muğla, Aydın gibi sahil kentlerinde istasyon sayısı hızla artıyor.
• Karadeniz (Samsun, Trabzon) ve Doğu Anadolu (Erzurum, Van) gibi bölgelerde de altyapı gelişiyor .

TEM ve D-100 gibi şehirlerarası ana güzergâhlar boyunca da hızlı şarj istasyonlarına rastlamak mümkün.

🔋 AC/DC Tarifeler: Firma ve Fiyat Karşılaştırması

• En uygun AC tarifesi Multiforce’ta (4,20 TL/kWh)
• En pahalı DC hızı Shell Recharge’da (~14,99 TL/kWh)

🏢 Öne Çıkan Firmalar

• ZES: 81 ilde ve otoyol ağı boyunca 180 kW hızlı şarj noktalarıyla dikkat çekiyor .
• Eşarj: Stellantis anlaşmalı 200+ istasyon ile yaygın ağ kuruyor.
• Trugo: Shell istasyonlarında yaygın kullanım ve rekabetçi fiyat.
• Otopriz: Ev kullanımına uygun düşük AC tarifesi sağlıyor.

🏁 Türkiye’deki Hedefler ve Gelişmeler

• 2025 Şubat itibarıyla 177 firma lisanslı; aktif 149’u şarj ağı işletiyor.
• Eylül 2024’te yaklaşık 208.000 EV bulunuyordu; araç başına ortalama 1.5 şarj noktası düşüyor .
• TOGG ve diğer yerli yatırımlar, entegre altyapı gerektiriyor.
• 2025 yılı itibarıyla sanayi destek programlarıyla hızlı şarj istasyonu kurulumları teşvik ediliyor.

💡 Şarj Maliyeti Düşürmenin Yolları

• Ev şarjı ile gece tarifesi: 1-2 TL/kWh maliyet avantajı sağlar
• Abonelik paketleri: %10–30 indirimler mümkün
• Off-peak (düşük süreli) şarj: Promosyonlu zamanlar tercih edilmeli
• Operatör karşılaştırması: Aynı rotada farklı tarifeleri değerlendirerek tasarruf yapılabilir

✅ Genel Değerlendirme

Türkiye’de elektrikli şarj istasyonları altyapısı hem şehir içi hem şehirlerarası yayılımda hızla büyüyor. AC tarifeler 4–12 TL/kWh; DC hızlı şarj ise 9–15 TL/kWh aralığında. İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya başı çekiyor. Sahil kentlerinde turizmle beraber altyapı artarken, iç ve doğu bölgelerde de yatırımlar sürüyor.

Yatırım teşvikleri, TOGG gibi yerli hamleler ve güçlü özel sektör katılımı sayesinde önümüzdeki yıllarda istasyon sayısının 60.000’e ulaşması bekleniyor. Sürdürülebilir ulaşım için hem fiyat rekabeti hem erişilebilirlik artacak. Kusursuz bir elektrikli araç deneyimi için şehirler arası rota planlama, dinamik fiyat uyumu ve abonelik fırsatlarının değerlendirilmesi önerilir.

Elektrikli şarj istasyonlarının Türkiye genelinde bu denli hızlı yayılmasının arkasında yalnızca teknolojik gelişmeler değil, aynı zamanda kullanıcı alışkanlıklarındaki değişim de büyük rol oynuyor. Artık sürücüler sadece çevreci bir araç tercih etmekle kalmıyor; aynı zamanda erişilebilir şarj altyapısını da günlük yaşamlarının bir parçası haline getiriyor. Bu durum, market otoparklarından AVM’lere, belediye otoparklarından zincir akaryakıt istasyonlarına kadar çok sayıda lokasyonda yeni şarj noktalarının kurulmasına öncülük ediyor. Özellikle büyükşehirlerde artan trafik ve park yoğunluğu, hızlı şarj çözümlerine olan talebi katlıyor. Ayrıca turizm bölgelerinde yaz aylarında yaşanan yoğunluk da mobil uygulamalar üzerinden rezervasyonlu şarj sistemlerine olan ilgiyi artırmış durumda. Tüm bu etkenler bir araya geldiğinde, Türkiye’nin elektrikli mobilite vizyonunda şarj altyapısının artık sadece bir teknoloji değil, bir yaşam standardı haline geldiği net biçimde görülüyor.