Yemek & Sağlık
Deprem Anında Hayat Kurtaran Bilgiler: Depremde Ne Yapılmalı, Sonrasında Neler Yapılmalı?
📅 30 Haziran 2025 | Güncel Afet Bilgilendirmesi
Türkiye’nin en önemli gerçeklerinden biri olan deprem gerçeği, sadece Marmara değil, tüm ülke genelinde milyonlarca insanın doğrudan karşılaşabileceği bir afet tehdididir. Bu nedenle “depremde ne yapılmalı?” sorusu, her vatandaşın cevabını çok iyi bilmesi gereken bir sorudur. Bilinçli bireyler, yalnızca kendi yaşamlarını değil, sevdiklerinin hayatını da kurtarabilir. Bu yazımızda, deprem öncesi, anı ve sonrası için uygulanması gereken adımları detaylıca ele alıyoruz.
📍 Deprem Öncesinde Hazırlık Şart
Uzmanlar, “depremde ne yapılmalı” sorusunun ilk yanıtının hazırlıklı olmak olduğunu söylüyor. Deprem sırasında panik yapmamak ve doğru adımları atabilmek, ancak önceden yapılan hazırlıklarla mümkün olur. Peki bu hazırlıklar neler?
- Deprem çantası hazırlayın. İçerisinde su, kuru gıda, fener, yedek piller, ilk yardım seti, düdük, yedek kıyafet, hijyen ürünleri ve kimlik fotokopileri bulundurulmalı.
- Mobilyaları sabitleyin. Evdeki dolap, raf, televizyon gibi devrilme riski olan eşyaları sabitleyin.
- Toplanma alanınızı öğrenin. E-devlet üzerinden mahallenize en yakın AFAD toplanma alanını kontrol edin.
- Aile afet planı yapın. Aile bireyleri ile bir acil durum planı hazırlayın ve herkesin uygulayabileceğinden emin olun.
🔴 Deprem Anında Ne Yapılmalı?
Sarsıntı başladığında panik yapmak, en büyük tehlikelerden biridir. Bu anda yapılması gereken temel hareket, “Çök-Kapan-Tutun” kuralına göre davranmaktır. İşte adım adım deprem sırasında yapmanız gerekenler:
- Çökün: Diz çökerek kendinizi olabildiğince küçültün.
- Kapanın: Başınızı ve boynunuzu koruyacak şekilde kapanın.
- Tutunun: Sağlam bir nesneye tutunarak düşmemeye çalışın.
Pencere kenarlarından, devrilebilecek eşyalardan, merdivenlerden ve asansörlerden kesinlikle uzak durun. Dışarıdaysanız açık bir alanda durun. Bina yakınından, direklerden ve ağaçlardan uzaklaşın. Araçtaysanız durun, kemerinizi takın ve araç içinde kalın.
🕒 Deprem Sonrası İlk Dakikalar
Deprem sona erdiğinde tehlike bitmiş olmaz. Çünkü hasar görmüş binalar çökebilir, gaz kaçağı veya elektrik yangınları yaşanabilir. “Depremde ne yapılmalı?” sorusunun cevabı burada da devam ediyor:
- Gaz, su ve elektrik vanalarını kapatın.
- Etraftaki yaralılara yardım edin, ancak yerinden oynamış kişilere dikkatli müdahale edin.
- Cep telefonunuzu gereksiz kullanmayın. Acil yardım hatları meşgul olmamalı.
- Binanız ağır hasar aldıysa asansör kullanmadan dışarı çıkın.
- Artçı sarsıntılar yaşanabileceği için dikkatli olun, güvende olduğunuzdan emin olmadan binaya dönmeyin.
🏞 Toplanma Alanları Nerede?
AFAD ve yerel belediyeler tarafından belirlenen toplanma alanları, deprem sonrası vatandaşların güvenli şekilde toplanabileceği açık alanlardır. E-Devlet sistemi üzerinden kendi adresinize en yakın toplanma noktası bilgisine ulaşabilirsiniz.
Bu alanlarda yardım ekipleri toplanır, temel ihtiyaçlar karşılanır ve bilgi akışı sağlanır. Eğer toplanma alanınız yoksa en yakın açık spor alanı, okul bahçesi ya da park gibi alanlara yönelmeniz önerilir.
🔋 Acil Şarj ve Haberleşme Hizmetleri
Deprem sonrasında en büyük sorunlardan biri de iletişimdir. GSM operatörleri aşırı yüklenmeden dolayı çalışmayabilir. Bu nedenle cep telefonları yalnızca acil durumlar için kullanılmalı, düşük güç modunda tutulmalıdır. Belediyeler ve özel firmalar tarafından kurulan acil mobil şarj istasyonları, özellikle büyük şehirlerde kritik öneme sahiptir.
Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa gibi şehirlerde belirlenen toplanma noktalarına güneş enerjili mobil şarj üniteleri yerleştirilmiştir. Bu alanlardan vatandaşlar ücretsiz olarak yararlanabiliyor.
👨👩👧 Psikolojik Hazırlık da Şart
Deprem sadece fiziksel değil, psikolojik anlamda da büyük bir travmadır. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve engelli bireyler için bu süreç çok daha zorlu geçebilir. Aileler, çocuklarına depremi oyunlaştırarak anlatmalı, onları korkutmadan eğitmeli. Psikolojik ilk yardım uygulamaları da unutulmamalıdır.
“Depremde ne yapılmalı?” sorusu aslında yaşamın her alanına yayılan bir bilinçtir. İş yerlerinde, okullarda, kamu alanlarında yapılacak düzenli tatbikatlar bu bilincin yerleşmesini sağlar.