Haberler
Rusya Deprem: 8,8 Büyüklüğünde Sarsıntı Sonrası Tsunami İki Ülkeyi Vurdu
Rusya deprem haberleri, dünya genelinde büyük endişe yarattı. Rusya’nın doğusundaki Kamçatka açıklarında sabaha karşı meydana gelen 8,8 büyüklüğündeki şiddetli deprem, bölgede paniğe yol açarken Pasifik Okyanusu çevresindeki birçok ülke için tsunami alarmı verildi. Dev dalgalar, Rusya ve Japonya’nın bazı kıyı kentlerini vurdu, milyonlarca kişi tahliye edildi. Uzmanlar, olayın son 70 yılın en güçlü sarsıntılarından biri olduğunu söylüyor.
1952’den Bu Yana En Güçlü Rusya Depremi
Rusya Bilimler Akademisi Jeofizik Servisi, depremin Kamçatka açıklarında, deniz tabanının yaklaşık 40 kilometre altında meydana geldiğini açıkladı. Yerel saatle 03.00 sularında yaşanan bu Rusya deprem, 1952’den bu yana kaydedilen en büyük sarsıntılardan biri olarak kayıtlara geçti. Deprem sonrası bölgede onlarca artçı sarsıntı oluştu. Yetkililer, artçıların günlerce sürebileceğini, tsunami riskini de artırabileceğini belirtti.
Severo-Kurilsk ve Çevresi Tsunami ile Sular Altında
Depremin hemen ardından oluşan tsunami dalgaları, Rusya’nın Severo-Kurilsk kentini vurdu. 2 metreyi aşan dalgalar liman bölgesini, balıkçılık tesislerini ve bazı konut alanlarını sular altında bıraktı. Elektrik hatları zarar gördü, ulaşım yolları kapanırken halk acilen tahliye edildi. Rusya Acil Durumlar Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Severo-Kurilsk ve çevresindeki tüm vatandaşlarımız güvenli bölgelere yönlendirildi, acil yardım çalışmaları devam ediyor” denildi.
Japonya’da Fukuşima Alarma Geçti
Rusya deprem sonrası tsunami dalgaları Japonya’nın kuzey kıyılarına ulaştı. Fukuşima Nükleer Santrali’ndeki tüm personel tahliye edilirken Hokkaido ve çevresindeki bölgelerde acil durum ilan edildi. Japon hükümeti, kıyı şeridinde yaşayan milyonlarca insana yüksek bölgelere geçmeleri için uyarılar gönderdi. Hatırlanacağı üzere 2011’deki 9,0 büyüklüğündeki deprem ve tsunami felaketi, Fukuşima’da büyük bir nükleer sızıntıya yol açmıştı.
ABD’nin Hawaii eyaletinde de tsunami uyarısı yapıldı. Limanlara gemi girişleri yasaklandı, bazı uçuş rotaları değiştirildi veya iptal edildi. Kaliforniya sahillerinde halka denizden uzak durma çağrısı yapıldı.
Pasifik Genelinde Tsunami Uyarısı
Çin, Filipinler, Endonezya, Şili, Peru ve Meksika dahil birçok ülke, Rusya deprem sonrası tsunami riskine karşı alarm durumuna geçti. Çin Doğal Kaynaklar Bakanlığı “sarı alarm” yayınlarken, Filipinler Volkanoloji ve Sismoloji Enstitüsü halkı sahillerden uzaklaşmaya çağırdı. Şili’de dalga boylarının 1,4 metreye kadar çıkabileceği bildirildi.
Uzmanlar, Pasifik’teki fay hatlarının yüksek gerilim altında olduğunu ve bu tür depremlerin domino etkisiyle başka bölgelerde de sarsıntılara yol açabileceğini belirtiyor.
Tsunami Nedir, Nasıl Oluşur?
Tsunami, deniz tabanında meydana gelen güçlü sarsıntıların veya volkan patlamalarının neden olduğu dev dalgalardır. Rusya deprem gibi büyük magnitüdlü depremler, deniz tabanının ani yükselip alçalmasına yol açarak dev su kütlelerini harekete geçirir. Bu dalgalar açık denizde büyük hızla ilerler, kıyıya yaklaştıkça sıkışarak boyutlarını büyütür ve yıkıcı etkilere yol açar.
Tarihte, 2004 Hint Okyanusu tsunamisi yaklaşık 220.000 kişinin ölümüne sebep olmuş, 23.000 Hiroşima atom bombasına eşdeğer enerji açığa çıkmıştı. Pasifik Okyanusu ise aktif fay hatları nedeniyle bu felaketlerin en sık yaşandığı bölge olarak biliniyor.
Rusya Deprem Sonrası Can Kaybı ve Maddi Hasar
Henüz kesin rakamlar açıklanmasa da ilk verilere göre Rusya deprem sonrası onlarca yaralı, kayıp ve büyük çaplı maddi hasar olduğu bildirildi. Severo-Kurilsk’te altyapının ciddi şekilde zarar gördüğü, bazı bölgelerde iletişimin kesildiği, elektrik ve su hatlarının çalışmaz hale geldiği aktarıldı. Tahliye edilen halk geçici barınma alanlarına yönlendirildi, yardım ekipleri bölgeye sevk edildi.
Japonya’da tsunami nedeniyle bazı kıyı kasabalarında evler zarar gördü, ulaşım hatlarında kesintiler yaşandı. Hawaii ve Kaliforniya’da deniz seviyesi gözle görülür şekilde yükseldi.
Uzmanlardan Yeni Deprem ve Tsunami Uyarısı
Deprem uzmanları, Rusya deprem sonrası bölgede yeni ve güçlü artçı sarsıntılar olabileceğini vurguluyor. Tsunami dalgalarının Pasifik boyunca saatlerce hatta günlerce sürebileceği belirtiliyor. Yetkililer kıyı şeridinde yaşayan vatandaşların resmi açıklamalara uymalarını, deniz kenarından uzak durmalarını istiyor.
Rusya merkezli jeolog Sergey Ivanov, “Bölgede enerji boşalması tam gerçekleşmediği için önümüzdeki 48 saat kritik. Artçıların bazıları 6,5 büyüklüğüne kadar ulaşabilir” dedi. Japon uzmanlar ise nükleer santrallerin güvenliği konusunda sürekli takip yapıldığını duyurdu.
Sonuç: Pasifik Alarmda, Risk Halen Devam Ediyor
Rusya deprem, sadece Rusya’yı değil tüm Pasifik kıyılarını alarma geçirdi. Milyonlarca insan evlerinden tahliye edildi, yüzlerce yerleşim yeri tehlike altında bulunuyor. Artçı sarsıntılar ve yeni tsunami dalgalarının oluşma ihtimali endişeleri artırıyor.
Yetkililer, risk tamamen ortadan kalkana kadar kıyı bölgelerinin güvenli olmadığını belirtiyor. Uzmanlar, Pasifik’teki büyük fay hatlarının aktif olması nedeniyle bu tür felaketlerin önümüzdeki yıllarda artabileceğini, bölge ülkelerinin afet hazırlıklarını güçlendirmesi gerektiğini vurguluyor.